Merancang hibah adalah satu tindakan yang bijak, tetapi jika tidak dilakukan dengan betul, ia boleh membawa kepada lebih banyak masalah daripada penyelesaian. Artikel ini menjadi satu senarai semak 10 kesilapan umum yang perlu anda elakkan.

1. Kesilapan 1: Bergantung pada Hibah Lisan Sahaja

• Risiko: Tiada bukti yang kukuh, mudah dinafikan, dan sangat sukar untuk dibuktikan di mahkamah.
• Penyelesaian: Sentiasa sediakan dokumen hibah bertulis yang lengkap, ditandatangani oleh semua pihak dan disaksikan dengan sempurna.

2. Kesilapan 2: Keliru Antara Hibah dan Wasiat

• Risiko: Membuat “hibah” yang bersyarat kuat kuasa selepas mati. Dokumen ini akan dianggap sebagai wasiat dan tertakluk kepada had 1/3 dan persetujuan waris.
• Penyelesaian: Pastikan lafaz dan niat dalam dokumen hibah anda jelas menyatakan bahawa pemberian itu berkuat kuasa serta-merta semasa anda masih hidup.

3. Kesilapan 3: Mengabaikan Rukun dan Syarat

• Risiko: Jika salah satu daripada empat rukun (pemberi, penerima, harta, akad) tidak dipenuhi, keseluruhan hibah boleh menjadi tidak sah.
• Penyelesaian: Gunakan senarai semak rukun dan syarat seperti yang dibincangkan, atau lebih baik, dapatkan khidmat nasihat profesional.

4. Kesilapan 4: Tiada Qabd (Penyerahan) yang Jelas

• Risiko: Hibah dianggap tidak sempurna dan boleh ditarik balik oleh pemberi pada bila-bila masa.
• Penyelesaian: Lakukan tindakan penyerahan yang jelas (serah kunci, pindah wang) atau gunakan instrumen Hibah Amanah untuk melaksanakan qabd hukmi (penyerahan dari sudut hukum).

5. Kesilapan 5: Menghibahkan Harta yang Bukan Milik Penuh

• Risiko: Hibah ke atas harta yang masih dimiliki bersama (cth: harta pusaka belum selesai) atau yang mempunyai sekatan perundangan adalah tidak sah.
• Penyelesaian: Semak semula geran dan status pemilikan setiap aset sebelum anda merancang untuk menghibahkannya.

6. Kesilapan 6: Anggap Penama Takaful adalah Penerima Mutlak

• Risiko: Wang pampasan Takaful akan termasuk dalam harta pusaka dan perlu diagihkan mengikut Faraid.¹
• Penyelesaian: Semak polisi Takaful anda. Pastikan anda telah mengisi Borang Hibah yang disediakan oleh pengendali Takaful, bukan sekadar borang penamaan biasa.

7. Kesilapan 7: Tidak Faham Hukum Penarikan Balik Hibah

• Risiko: Sebagai penerima, anda mungkin terkejut jika ibu bapa menuntut semula harta. Sebagai pemberi, anda mungkin salah sangka bahawa anda boleh menarik balik hibah kepada sesiapa sahaja.
• Penyelesaian: Fahami bahawa hibah tidak boleh ditarik balik, kecuali pemberian daripada ibu bapa/datuk nenek kepada anak/cucu, dan itupun tertakluk kepada syarat-syarat yang sangat ketat.

8. Kesilapan 8: Memilih Penyedia Perkhidmatan yang Tidak Sesuai

• Risiko: Produk yang ditawarkan mungkin tidak sesuai dengan keperluan anda (cth: mereka tidak menguruskan hibah rumah bercagar, sedangkan itu yang anda perlukan).
• Penyelesaian: Kaji, bandingkan, dan ajukan soalan yang tepat kepada beberapa syarikat amanah sebelum membuat pilihan.

9. Kesilapan 9: Melantik Pemegang Amanah Individu Tanpa Fikir Panjang

• Risiko: Pemegang amanah individu boleh meninggal dunia, jatuh sakit, atau tidak amanah, meletakkan nasib anak anda dalam risiko.
• Penyelesaian: Pertimbangkan dengan serius untuk melantik pemegang amanah institusi (seperti MAIS atau syarikat amanah) untuk keselamatan dan profesionalisme jangka panjang.

10. Kesilapan 10: Menganggap Hibah adalah Urusan Sekali Sahaja

• Risiko: Keadaan hidup berubah. Penerima hibah mungkin meninggal dunia terlebih dahulu, menyebabkan komplikasi baru. Harta yang dihibahkan mungkin telah dijual.
• Penyelesaian: Lihat perancangan hibah sebagai satu proses yang berterusan. Semak semula dokumen hibah anda setiap 3 hingga 5 tahun, atau apabila berlaku perubahan besar dalam hidup anda (perkahwinan, kelahiran, kematian, pembelian aset baru), untuk memastikan ia sentiasa relevan dan mencerminkan hasrat terkini anda.

Dengan mengelakkan kesilapan-kesilapan ini, anda berada di landasan yang betul untuk melaksanakan perancangan hibah yang berkesan, memberikan anda ketenangan fikiran dan menjamin kesejahteraan orang yang anda kasihi.